Ik was gisteren bij de Interreligieuze klimaatmars. Berthe Jansen vertegenwoordigde het Boeddhisme daar en constateerde dat de bodhisattva een lange termijnvisie heeft op zowel problemen als hun oplossingen. Dit was relevant voor het onderwerp, want een van de problemen met elke vorm van milieu activisme is dat het de lange termijn belangen van de mensheid, haar grondstoffen, klimaat, voedsel, water etc. af moet zetten tegen de korte termijn belangen van bedrijven en mensen.
Uiteindelijk waren we met zo’n 10.000 mensen bij het Eye gebouw in Amsterdam. Wat wij willen is dat politici ophouden met over het milieu te praten en nu eindelijk serieuze stappen zetten. Wij realiseren ons dat de planeet hulp nodig heeft en dat het gaat om het voortbestaan van onze menselijke cultuur zoals we die kennen. Ik ben niet echt bang voor het voortbestaan van de mensensoort, maar verheug me nu eenmaal niet echt in een soort holbewoners bestaan voor de volgende generaties of mijn volgende levens.
Onze planeet is aan het opwarmen en alleen als we samenwerken – en daarvoor is overheidsregulatie nodig – kunnen we hopen de schade te beperken. Het is al te laat om klimaatverandering totaal om te keren.
Nog maar eens: we maken de fossiele brandstoffen, die miljoenen jaren nodig hadden om te ontstaan, in een paar generaties op. Dit feit alleen al is onverantwoordelijk, hoe je er ook naar kijkt. Vanuit het perspectief van het klimaat gezien betekent het echter dat CO2 die in die miljoenen jaren in de grond is opgeslagen, in een klap de lucht in gaat. Het meeste daarvan wordt door de oceanen opgenomen, maar experts gaan er vanuit dat de grens daaraan in zicht komt. Opgelost in de oceanen, overigens, gaat de zuurgraad omhoog waardoor koraal verdwijnt.
Zoals een van de sprekers op de Amsterdam Climate March zei: de tijd is gekomen dat er oplossingen zijn. We kunnen zonneenergie gebruiken – dat is een werkbaar alternatief. Er zijn beperkingen aan deze vorm van energie opwekking, maar het is duidelijk dat het een groot verschil kan maken. De Duitse zonnecellen hebben de energieprijs in Europa al flink gedrukt, bijvoorbeeld.
Maar onze politici lopen achter. Ik nam een foto van prominent gepositioneerde D66ers tijdens de mars en kon niemand van Groen Links ontdekken. Een man draaide zich om en stelde zich voor als lid van Groen Links en vertelde me dat die D66ers in het parlement hun mond hielden als Groen Links over het milieu begon. Hij vond het maar hypocriet dat ze hier stonden.
En dat is natuurlijk precies de beperking van zo’n mars. 10000 mensen lieten de wereld zien dat ze het milieu een belangrijk onderwerp vinden en willen dat politici hun verantwoordelijkheid nemen. En toch stonden er alleen lokale (gemeente) politici op het podium. Ik begrijp het wel, het was allemaal nogal laatste moment. In Nederland is de mars in een maand in elkaar geflanst. Maar toch. We hebben de nationale en EU politici nodig om veranderingen in beleid te maken. Lokaal is niet genoeg. Daarom was ik daar: ik wil dat onze politici nu eindelijk wat doen.
Thuis gekomen vond ik op Alternet een artikel waarin Avaaz, die de hele mars blijkbaar georganiseerd en gefinancierd heeft, er van beschuldigd wordt te ‘commercieel’ te zijn. Dat wil zeggen: hun doel was maximale opkomst en minimale politieke confrontatie. De PR zou helpen geld op te halen voor Avaaz. En dat lijkt het belangrijkste doel van die organisatie. Ze zorgden ervoor dat de mars geen politici zou tegen komen en dat het te vroeg was (in New York of zondagochtend) voor politici om er ook maar iets van te merken, laat staan er last van te hebben. In ons geval: het was op zondagmiddag in Amsterdam – tijdens de Damloop, en we kwamen buiten het centrum uit. Onze politici zitten uiteraard in Den Haag.
Dat is jammer. Ik heb, net zo min als welke andere serieuze student van de Dalai Lama, geen behoefte aan geweld. Maar een vreedzaam protest heeft wat mij betreft juist als doel politici te confronteren met al die mensen die verandering willen. Het was fantastisch om te realiseren dat er 10000 mensen stonden tussen het podium en de plek waar de pont aan kwam. Die echtheid van al die mensen is nu precies wat ik onze politici zo graag had laten ervaren. Plaatjes zijn niet genoeg.
Het probleem is dat onze politici te veel luisteren naar lobbyisten en een te korte termijn visie hebben. Als gevolg daarvan richten ze zich op het ‘redden van de economie’ door het scheppen van gratis geld dat vooral in de aandelenmarkten terecht komt, zonder merkbaar effect op de ‘echte economie’. Tegelijkertijd worden echte problemen genegeerd, inclusief bestaande oplossingen daarvoor.
Ik ben bang dat die Groen Linkser gelijk had. Maar, misschien, luisteren onze politici toch. Tenslotte waren er wel erg veel demonstranten gisteren, over de hele wereld, maar ook in Amsterdam. Onze boodschap is duidelijk: we willen een veilige wereld voor onszelf, onze kinderen en kleinkinderen.