Al zolang als ik lezingen geef over Boeddhistische Filosofie gebruik ik ‘The Law of Attraction’ ofwel ‘The Secret’ om het gezichtspunt van de Chittamatrin (*) uit te leggen. Toch zijn er belangrijke verschillen en daarover gaat dit stuk.
Laat ik beginnen met een Dhammapada citaat dat vaak gebruikt wordt om aan te tonen dat Boeddha de ‘Law of Attraction’ onderwees:
Het bewustzijn gaat aan alle handeling vooraf;
Alle handelingen worden door bewustzijn geleid, gecreëerd.
Als je spreekt of handelt met een corrupte geest,
Volgt lijden, zoals de wielen de hoeven van een Os volgen.Het bewustzijn gaat aan alle handeling vooraf;
Alle handelingen worden door bewustzijn geleid, gecreëerd.
Als je spreekt of handelt met een serene geest,
Volgt geluk met de zelfde zekerheid als je schaduw.(bron, vertaling Katinka Hesselink)
Oke, dat is vals spelen: dit is niet precies het Dhammapada citaat dat normaal gesproken gebruikt wordt om aan te tonen dat de Boeddha Het Geheim onderwees. Dat komt omdat hij NIET dat geheim onderwees. De Boeddha leerde karma en hoewel er overeenkomsten zijn tussen de leer van karma en ’the Law of Attraction’, zijn de voornaamste conclusies tegengesteld.
Wat zeggen de Tibetaans Boeddhisten over onze ervaren werkelijkheid? Ze zeggen dat de manier waarop we de werkelijkheid ervaren het gevolg is van ons eigen bewustzijn en dat bewustzijn is op haar beurt het gevolg van karma uit een oneindig aantal voorgaande levens.
Dat is zelfs algemeen Boeddhisme, hoewel ik niet zou durven zeggen dat alle Boeddhisten het er over eens zijn dat we een oneindig aantal voorgaande levens gehad hebben: Ik vermoed dat dit specifiek Tibetaans Boeddhistisch is.
Hoe werkt het dan? Laten we zeggen dat je welvaart (abundance) voor jezelf visualiseert. Dat is hebzucht. Boeddhisten zouden zeggen dat dit niet alleen de neiging tot hebzucht in je geest versterkt, maar het feit dat je je richt op succes in DIT leven betekent dat je niet gericht bent op de dharma en dus niet op weg naar de uiteindelijke verlossing.
Laten we dit op mij toepassen. Dit stuk is dharma in de zin dat ik Boeddhisme uit leg voor ieder die dit leest. Het is echter alleen een dharma HANDELING als ik het met een zuivere motivatie schreef. Als ik dit schrijf om een goede reputatie als blogger te krijgen, om een toekomstig boek beter te verkopen, meer links naar dit blog te krijgen enz., dan schrijf ik dit met een wereldse motivatie en zal het karmische gevolg wereldlijk zijn. Het stuk kan nog steeds bij dragen aan al die zaken, maar het zal niet bijdragen aan mijn Nirvana of mijn vermogen alle wezens uit Samsara te verlossen.
Aan de andere kant: als ik oprecht gemotiveerd ben door de hoop dat dit stukje een paar mensen helpt iets gezonder in het leven te staan, zodat ze samsara iets sneller weten te ontvluchten, dan kan de moeite die ik in dit schrijven steek nog steeds bij dragen aan succes in dit leven maar zal het ook een oorzaak zijn voor mijn uiteindelijke Bodhisattva en Boeddhaschap in toekomstige levens.
Zo werkt karma volgens het Boeddhisme. Het voornaamste doel van Boeddhistische meditatie is dan ook het creëren van positieve indrukken in de geest zo dat we samsara vrijwillig zo snel mogelijk verlaten.
Hier betekent positief iets anders dan in het normale taalgebruik. Positieve gedachten zijn niet noodzakelijkerwijs vrolijke gedachten. Een positieve gedachte kan bijvoorbeeld de realisatie zijn dat ik dood ga en dat het belangrijk is zoveel mogelijk energie in meditatie te stoppen. Iets vriendelijker gezegd: positieve gedachten zijn alle gedachten die tot ethische handelingen leiden. Vrijgevigheid, geduld als je met woede geconfronteerd wordt, zelf beheersing als je in verleiding gebracht wordt etc.
Hoe staat dit in verband met The Secret? Het karma van al onze vorige levens heeft indrukken in onze geest achter gelaten. Sommige van die indrukken zullen in dit leven bewust worden, anderen blijven slapen. Hoe dan ook: als we dat karma niet op ruimen kan je je ervaren werkelijkheid ook niet aan passen. Gelukkig heeft het Tibetaans Boeddhisme technieken om karma te zuiveren, hoewel ze niet in dit stuk passen.
Voor nu is het van belang te benadrukken dat de manier waarop we onze werkelijkheid ervaren aan ons is. We kunnen dankbaar zijn voor de rijkdommen in dit leven, of geërgerd om alle dingen die mis gaan. We kunnen de regen zien als goed voor de akkers, of als een ergernis. Op dit punt is The Law of Attraction bijna Boeddhisme: dankbaarheid staat in beide systemen centraal.
Maar pas op: voel je niet schuldig als je niet dankbaar bent. Het is genoeg als je spijt hebt van die handelingen uit het verleden die veroorzaken dat je je realiteit ervaart zoals je doet. Dat is de eerste stap naar het zuiveren van karma. Zijn jullie geïnteresseerd in al die stappen of wordt dat te veel bijgeloof?
(*) De Chittamatrin (Mind Only) school van Boeddhistische filosofie zegt in het kort dat alles wat we ervaren de natuur van bewustzijn heeft. Er is geen verschil tussen wat we zien en ons eigen bewustzijn, 0mdat alles letterlijk door ons bewustzijn gecreëerd is. Voor zover we dingen het zelfde ervaren, hebben we een gemeenschappelijk karma. Ons collectief karma veroorzaakt bijvoorbeeld de aarde. Andere Boeddhistische scholen zoals de Madhyamika zijn het er mee eens dat ons karma onze realiteit creëert, maar zien het niet als een-op-een relatie. Als ik op dit moment Verlicht zou worden, transformeert mijn lichaam niet opeens zodanig dat het alle tekenen van een Boeddha heeft. Hoewel in theorie het karma dat dit lichaam creëerde in dit leven gezuiverd kan worden, wordt de vrucht van dat karma niet automatisch mee gezuiverd.
Een warrig persoonlijk verhaal zonder conclusie, iedere intensie hoe goed bedoeld ook, heeft een zwarte kant. je kan er vanuit gaan dat het dubbeltje altijd jouw kant op valt en dat jij iedereen de hemel in helpt en als beloning daarvoor aan de rechterhand van christus mag zitten. gefeliciteerd met je dharma, maar ik zie er het nut niet meer van in. kom je me straks uit de hel halen als ik dood ben? ik dacht het niet…….. hoe je ook probeert je spiritualiteit in woorden te vatten, het blijft een functie van je ego, het roept altijd meer vragen op dan antwoorden, gevangen tussen goed en kwaad. het leven is niet enkel verstand om het lot mee te beschikken, je wordt hoe dan ook meegedreven met de tijd, daar heb je geen vat op, het ervaren en het gebruik van woorden vallen nooit helemaal samen. Je bent sterk blijven steken in de dode theorie. Ik denk dat het je tot wanhoop zal brengen. Er is geen oplossing voor karma, er is geen leven of dood, er is geen eindconclusie voor de mensheid, dat is nu juist waardoor we met zijn allen kunnen doorgaan met het bouwen aan babylon, wie zijn tao niet doorstapt die raakt achterop, Ik vind het wel goed van je dat je lezingen geeft, maar ik heb niet het gevoel dat ik er wat van kan leren. Je moet in mijn ogen echt ophouden met dingen op jezelf toe te passen als je anderen iets wil leren. Het maakt je ook nog eens kwetsbaar om die spiritualiteit jezelf zo toe te eigenen en daarna alles aan anderen (zelfs vreemden) te vertellen. Ik weet niet of die mentale manier van omgaan met mensen iemand helpt maar in ieder geval mis ik door die verstandelijke benadering de magie in het verhaal. Neem nou mijn oude wiskunde boek, nadat ik mijn diploma heb gehaald heb ik direct in de vuilnisbak gegooid, er stond in feite niks in wat mijn leven spannender of aangenamer maakte.
beste Katinka en Rafie,
ik wil wel graag reageren op jullie beiden.
Katinka,
je bent me even kwijt. Veel teksten in het verleden waren inspirerend of nuttig of prikkelend of ik kon er wat mee, dat werk. Maar de laatste verhalen doen me erg denken aan een stel katholieke theologen die in de middeleeuwen discussieerden over hoeveel engelen op het puntje van een naald konden. Dus inderdaad ben ik het met Rafie eens, dat het alles wel wat theoretisch en mentaal is en niet zo bijster interessant voor wie niet zo bezig is met zo’n specialistische Boeddhistische richting. Maar goed, het zij zo, wie weet wat voor knallende praktijkervaringen jij binnenkort gaat krijgen waar wij van mogen meeproeven? Want het is net als met het leren van een nieuwe taal. In het begin ben je aan het stuntelen en ineens rollen de zinnen uit jouw mond. ik wacht gewoon af.
Rafie, nou je hebt je punt wel gemaakt, maar ik vond jouw reactie nogal bozig. Dus ik heb hem wel drie keer moeten lezen voordat ik het zinnige eruit kon halen. Nou ook best hoor, een mens mag van mij aggressief zijn. Het kan er maar uit zijn, maar ook dat kan me niet erg inspireren. Verder even goed vrienden, hoor.
Toch wil ik graag nog één punt eruit halen. Als Katinka dingen op zichzelf toepast, wordt het m.i. pas interessant, omdat het dan praktisch en menselijk en herkenbaar wordt ipv theoretich. dus die begreep ik niet helemaal.
Groetjes,
Frenkie Oosterveen
Tja – dit stukje heeft me meer bedankjes opgeleverd dan ik gewend ben. Aan de andere kant hebben ook een aantal mensen zich uit mijn nieuwsbrief uitgeschreven en krijg ik ook van Frenkie en Rafie negatieve feedback. Blijkbaar is er iets met dit stuk dat mensen triggert.
Hoe dan ook: ik schrijf gewoon wat ik wil delen en wie het niet bevalt kan ophouden mee te lezen.